Puszcza Borecka. Odkryliśmy stanowisko wynurta lśniącego [26 lipca 2016]
[26 lipca 2016]
16 lipca 2016r. dokonaliśmy odkrycia obecności rzadkiego gatunku chrząszcza saproksylicznego- wynurta lśniącego (Ceruchus Chrysomelinus)
Wynurt, należący do rodziny jelonkowatych jest gatunkiem wskaźnikowym dla dobrze zachowanych płatów siedlisk leśnych, niepoddanych długotrwałej presji gospodarki leśnej. W Polsce jest notowany przede wszystkim w Puszczy Białowieskiej jako najlepiej zachowanej ostoi gatunków chrząszczy reliktowych na kontynencie europejskim; stwierdzony był w Puszczy Rominckiej w 2007r. kiedy to odkryto 2 stanowiska a także Puszczy Augustowskiej, Napiwodzko- Ramuckiej oraz w Karpatach. Jest w tych miejscach gatunkiem bardzo nielicznym a niektóre stanowiska ze względu na swój historyczny charakter, wymagają potwierdzenia. Wynurt wymaga obecności wielkogabarytowego martwego drewna, głównie świerkowego ale spotykany był też na dębach i brzozach w określonym stadium rozkładu. Puszcza Borecka, zasobna we fragmenty lasów nieposadzonych ręką leśnika, zachowała dogodne warunki siedliskowe dla życia tego rzadkiego chrząszcza.
Wynurt lśniący jest gatunkiem podlegającym ochronie częściowej, jednak przed 7 października 2014r. czyli przed wejściem w życie nowego rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt, był objęty ochroną ścisłą. Zgodnie z treścią rozporządzenia stosuje się wobec niego różne formy ochrony, między innymi zabezpieczenie ostoi, stanowisk i siedlisk przed zagrożeniami zewnętrznymi.
Stanowisko odkrytego wynurta znajduje się w oddziale leśnym, który zgodnie z „warunkowo pozytywną” opinią Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie do projektu Planu Urządzania Lasu nadleśnictwa Borki z dnia 17 maja 2010r., powinno być wyłączone z użytkowania, jako wytyczona przez zespół naukowców z Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego powierzchnia ochronna kategorii 3 . Naruszenie prawa przez Ministerstwo Środowiska przy zatwierdzaniu PUL, przyczyniło się do realnego zagrożenia dla rzadkich i chronionych gatunków jak muchołówka białoszyja, granicznik płucnik (tutaj faktyczne i udokumentowane zniszczenie biotopów reliktowego porostu puszczańskiego) oraz omawiany wynurt lśniący. Na początku 2016r., Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Olsztynie po 4 latach niewiedzy dotyczącej nieuwzględnienia przez Ministra Środowiska porozumienia w sprawie warunków pozytywnego uzgodnienia planu urządzania lasu dla nadleśnictwa Borki, odstąpił od negatywnej opinii wobec planowanych zabiegów gospodarczych w wydzieleniu, w którym znaleźliśmy stanowisko wynurta.
Tym samym, ten cenny przyrodniczo fragment Puszczy Boreckiej uzyskał przyzwolenie na wykonanie prac gospodarczych wbrew wcześniejszej opinii RDOŚ do projektu planu urządzania lasu nadleśnictwa Borki, która stanowiła warunek uznania iż plan nie wpłynie negatywnie na środowisko. Prace gospodarcze mogą potencjalnie przyczynić się do utraty cech zbiorowiska leśnego, warunkujących obecność tak rzadkich gatunków puszczańskich chrząszczy jak wynurt lśniący.