REKOMENDACJE DLA GRUP LAS ŁAGIEWNICKI I LAS WIĄCZYŃSKI [13 października 2022]

[13 października 2022]

[Las Łagiewnicki i Las Wiączyński]

Rekomendacje dla grup Las Łagiewnicki i Las Wiączyński

Las Wiączyński

1.Wybitnie stare lasy na żyznych i wilgotnych glebach

• skupienie uwagi na starych lasach;
• badania fitosocjologiczne w grądach  niskich i buczynach. Zatrudnienie fitosocjologa do zbadania grądów pod kątem obecności roślin wskaźnikowych dla starych lasów – jako argument do tego, żeby mówić o lesie naturalnym a nie gospodarczym w oparciu o dowody naukowe;

2.Powołanie użytku ekologicznego dla starych lasów

• odszukanie konkretnych walorów przyrodniczych (wysoki stan zachowania leśnych zbiorowisk roślinnych, kompozycja zbiorowisk roślinnych, gatunki runa, ptaki lub inne);
• rozmowy z samorządem nad powołaniem użytku ekologicznego z działaniami ochrony czynnej dotyczącej wyznaczenia innych celów hodowlanych dla lasu poprzez wpisanie do gospodarstwa specjalnego.

3.Wniosek o cel hodowlany i dalsze działania

• wniosek do nadleśnictwa o cel hodowlany dla lasów, które mają okropkowane drzewa. Odpowiedź na ten cel hodowlany w formie ekspertyzy, którą przygotuje Piotr Klub, jako kontroferta osiągnięcia celu hodowlanego ale innymi metodami;
• brzoza, jako gatunek do pozyskania, ponieważ jest w nadmiarze;
• poprosić Ratujmy Kleszczowskie Wąwozy, żeby wysłali przykładowy wniosek i  odpowiedź nadleśnictwa wraz z ekspertyzą Piotrka;
• kampania medialna na temat sprzeczności poglądów dwóch leśników na temat tego samego lasu.

4.Angażowanie mieszkańców, petycje

• budowanie więzi z lasem poprzez liczne ładne zdjęcia na profilu Lasu Wiączyńskiego;
• budowanie więzi z lasem poprzez spacery, bezpośrednie wizyty w domach, wywiady prowadzone w lesie w trakcie majówki, Wspólnego Lasu, zbieranie podpisów pod skonkretyzowanymi postulatami.

5.Kampania medialna wokół pojedynczych starych drzew w lesie

• wysokie walory estetyczne starych drzew i zbiorowisk roślinnych, jakie one budują, jako podstawa do budowania kampanii;
• krótkie kampanie z gotowymi infografikami przedstawiającymi stare fragmenty lasu i stare drzewa;
• sesje fotograficzne dla każdego z drzew wykonane przez profesjonalistę, przy odpowiednim doborze pory roku, dnia i światła. W tym zdjęcia przy pełni księżyca.

6.Weryfikacja krzyżyków na drzewach

• aspekt religijno- sentymentalny do zbadania;
• rozpytanie w okolicznych posesjach, wsiach, czy osoba która znaczy drzewa krzyżem, ma coś więcej do opowiedzenia (np. wspomnienia wojenne)
• kontekst kulturowo- religijny do oceny skali i ewentualnie wykorzystania przy wyznaczaniu lasów społecznych;
• wywiad z osobą, która znaczy drzewa krzyżykami, artykuł w gazecie.

7.Ochrona stref ekotonowych- powołanie pomnika przyrody – zgrupowanie drzew

• inwentaryzacja drzew o rozmiarach pomnikowych;
• zlecenie oceny dendrologicznej, zanim Rada Gminy/ Miasta poprosi o opinię leśników;
• przedłożenie projektu uchwały wraz z ekspertyzą do Rady Gminy, poprzez  bezpośredni udział w sesji.

8.Sprawdzenie pochodzenia materiału nasiennego w nadleśnictwie

• rozeznanie w kwestii nasiennictwa w regionie;
• zlokalizowanie szkółek leśnych i drzewostanów nasiennych;
• ocena, czy materiał szkółkarski jest rodzimy;
• ocena, czy we wcześniejszych PULach, 70 lat wstecz, materiał szkółkarski był rodzimego pochodzenia, jeśli nie, to jakie są w związku z tym konsekwencje dla trwałości i odporności lasów.

9.Inwentaryzacja drzew dziuplastych

• wykonanie inwentaryzacji według metodyki omówionej na szkoleniu z wykorzystania wyników badań przyrodniczych;
• zgłoszenie drzew dziuplastych i biocenotycznych do nadleśnictwa z wnioskami, zgodnie z zaleceniami przedstawionymi na szkoleniu z wykorzystania wyników badań przyrodniczych.

10.Wniosek do RDOŚ o gatunki chronione, które wpłynęły do urzędu w ciągu ostatnich 5 lat

• cel: ocena aktywności osób fizycznych i prawnych, organizacji przyrodniczych i leśników w kwestii zainteresowania gatunkami chronionymi;
• zdobycie listy pasjonatów, potencjalnie gotowych włączyć się w działania grupy;
• weryfikacja, w jakim zakresie leśnicy interesują się gatunkami chronionymi (kontekst szkód leśnych wykonanych przez bobry, kontekst prac gospodarczych w strefach ochrony ostoi ptaków).

11.Monitoring terenowy oznaczeń geodezyjnych i zmiany granic wydzieleń leśnych (Bank Danych o Lasach) pod projektowane warianty inwestycji

• ciągłą weryfikacja aktualizacji wykonywanych w Banku Danych o Lasach, pod kątem wyznaczenia przez nadleśnictwo nowego przebiegu granic wydzieleń leśnych, pod planowaną inwestycję drogową;
• sprawdzanie palików wbitych w ziemię i innych oznaczeń, sugerujących postępy prac w związku z budową CPK.

12.Sprawdzenie hydrologii lasu- hipsometria, cieki, gleby

• użycie hipsometrii w programie QGIS lub w aplikacji Bank Danych o Lasach lub na mapie Geoportalu, do oceny ukształtowania terenu, lokalizacji cieków, rowów i kierunku spływu wód powierzchniowych płynących i wód podziemnych;
• sprawdzenie typów gleb z podziałem na stopień ich uwilgotnienia i ocena obszarów wilgotnych, zasobnych w wodę ale też podatnych na skutki suszy hydrologicznej.

13.Zawnioskowanie do GDDKiA o dane przestrzenne dotyczące wariantów drogi

• zdobycie materiałów dotyczących CPK w formie plików shapefile;
• porównanie danych w terenie i dokładna ocena potencjalnych szkód.

14.Monitoring bobrów – wniosek do RDOŚ o bobry

• złożenie wniosku do RDOŚ o wszystkie wnioski i decyzje w sprawie derogacji wobec bobrów w nadleśnictwie, w ciągu ostatnich 5 lat;
• weryfikacja jakości wniosków i decyzji z uwzględnieniem alternatywnych sposobów rozwiązywania konfliktów między bobrami a właścicielami/ zarządcami ziemi/lasu.

15.Sprawdzenie Planu Ochrony rezerwatu Las Wiączyński. Sprawdzenie MPZP pod kątem zabudowy rezerwatu od strony pola

• zapoznanie się z dokumentacją rezerwatu- cel powołania rezerwatu, przedmioty ochrony, możliwości ingerencji gospodarki leśnej na terenie rezerwatu;
• odnalezienie w wyszukiwarce Google Scholar, badań naukowych dla rezerwatu. Rozeznanie wśród regionalnych ekspertów, nawiązanie kontaktów z dużymi stowarzyszeniami przyrodniczymi.

16.Badania rezerwatu i lasów okalających- wnioskowanie o powiększenie

• zaangażowanie fitosocjologów i na podstawie wcześniej zdobytej wiedzy o rezerwacie, odnalezienie spójności przyrodniczej pomiędzy samym rezerwatem a lasami do niego przylegającymi;
• wnioskowanie o powiększenie rezerwatu na podstawie spójności przyrodniczej lub ustanowienie nowych celów i przedmiotów ochrony w powiększonym rezerwacie.

Las Łagiewnicki

1.Zaplanowana rębnia na granicy rezerwatu – ekspertyza

• wniosek do nadleśnictwa o cel hodowlany dla lasów, które mają okropkowane drzewa. Odpowiedź na ten cel hodowlany w formie ekspertyzy, którą przygotuje Piotr Klub, jako kontroferta osiągnięcia celu hodowlanego ale innymi metodami.

2.Wycinka pod linią energetyczną w rezerwacie – weryfikacja dokumentów

• sprawdzenie statusu linii energetycznej na terenie rezerwatu i możliwości wycinki drzew (wniosek do RDOŚ: pozwolenia wydane przez RDOŚ na wycinkę w rezerwacie);
• odszukanie w Planie Ochrony rezerwatu możliwości legalnej wycinki drzew;
• zapoznanie się z mapą rezerwatu, będącą w RDOŚ w celu dokonania oceny statusu linii energetycznej.

3.Odsłonięcie rezerwatu rębniami – skutki dla przedmiotu ochrony rezerwatu, wniosek o powiększenie

• wniosek do RDOŚ o powołanie otuliny rezerwatu ze względu na szkody wyrządzana już wykonanymi zrębami do samych granic rezerwatu lub planowanymi rębniami;
• ocena skutków wichury na terenie rezerwatu – wniosek nr. 1 do RDOŚ o wszelkie dokumenty wytworzone przez urząd lub otrzymane przez urząd, w związku z wichurą z 2021 r. Wniosek nr. 2 do nadleśnictwa – analogicznie.

Lista wątków, spisana z nagrania audio, wykonanego podczas wizyty u grupy

Las Wiączyński

• grupa ma wybitnie stare lasy z starymi dębami panującymi;
• niektóre z tych wydzieleń to są grądy niskie przemieszane z buczyną kwaśną;
• propozycja- stare lasy jako użytek ekologiczny;
• wniosek do nadleśnictwa o cel hodowlny dla lasów, które mają okropkowane drzewa. Odpowiedź na ten cel hodowlany w formie ekspertyzy, którą przygotuje Piotr Klub, jako kontroferta osiągnięcia celu hodowalnego ale innymi metodami. Brzoza, jako gatunek do pozyskania, ponieważ jest w nadmiarze. Poprosić Ratujmy Kleszczowskie Wąwozy, żeby wysłali przykładowy wniosek i  odpowiedź nadleśnictwa wraz z ekspertyzą Piotrka;
• angażowanie mieszkańców, petycje – reprezentowanie społeczności lokalnej;
• kampania medialna- pojedyncze stare piękne drzewa – robienie postów o fragmentach Lasu Wiączyńskiego na zasadzie: jedno drzewo – jeden wątek. Krótkie tygodniowe kampanie medialne, w ten sposób nakręcanie więzi ludzi z lasem. Budowanie napięcia poprzez wskazywanie zagrożeń dla lasu;
• krzyżyki na drzewach – dowiedzieć się w okolicznych wioskach, czy robi je interesująca osoba ze wspomnieniami;
• strefy ekotonowe, gdzie na skraju lasu mamy wielkie dęby – inwentaryzacja i zawnioskowanie o ochronę prawną;
• zatrudnienie fitosocjologa do zbadania grądów pod kątem obecności roślin wskaźnikowych dla starych lasów – jako argument do tego, żeby mówić o lesie naturalnym a nie gospodarczym w oparciu o dowody naukowe – wysłać ekspertyzę wraz z opracowaniem dotyczących roślin wskaźnikowych dla lasów puszczańskich;
• w styczniu- lutym szukać eksperta fitosocjologa;
• drzewa okropkowane będą cięte jeszcze w tym roku, ponieważ kończy się PUL;
• świerk pomnikowy i graby i dęby prawdopodobnie o rozmiarach pomnikowych- do wycinki;
• pomniki przyrody często powołuje się dla celów społecznych, wzdłuż traktów;
• ogrodzone drzewa nasienne- świerki;
• opinia: drzewostan nasienny, sprawdzić, skąd pochodzi materiał nasienny w nadleśnictwie, jak jest polityka szkółkarstwo, nasiennictwo. Poszukać publikacji na temat doboru sztucznego, dowiedzieć się jakie są negatywy. Złożenie skargi do KE i całkowita przebudowa Zasad Hodowli Lasu w Polsce – Greenpeace. Wypaczanie lasu;
• poszukiwanie drzew dziuplastych, dziuple szczelinowe i wykute, w sękach po wypadnięciu konaru, inwentaryzacja drzew dziuplastych, szukanie dzięcioła czarnego, włochatki;
• wniosek do RDOŚ o gatunki które wpłynęły do urzędu w ciągu ostatnich 5 lat;
• grobla – sugestie na temat dawnych łęgów w tym miejscu, na miejscu których jest grąd niski;
• obserwacja oznaczeń geodezyjnych w związku z projektowanym CPK, drogą przez Las Wiączyński. Obserwacja nowych granic wydzieleń pod kątem planowanej drogi;
• droga dla CPK może zaburzyć stosunki wodne w lesie;
• sprawdzić hydrologię lasu, punktów źródła wody, zlewnia, wykonać mapę hipsometryczną;
• zawnioskować do dane przestrzenne do GDDKiA na temat planowanych wariantów i sprawdzić, jaki to będzie miało wpływ na hydrologię lasu, wysuszanie siedlisk przyrodniczych Natura 2000, następnie analiza raportu oddziaływania na środowisko, kontrraport i wstrzymanie inwestycji;
• rozlewisko bobrów i aktywność ptaków drapieżnych. Zawnioskować do RDOŚ o granice stref ochronnych. Zawnioskować do RDOŚ o wszystkie pozwolenia na rozbiórkę tam, które były wydane w ciągu ostatnich 2 lat. Zawnioskowanie o aktualnie prowadzone postępowania w sprawie rozbiórki tam i odstrzału/ przesiedlenia bobra- derogacji. Monitoring tamy, również w związku z inwestycją CPK;
• wykorzystanie lasu do rehabilitacji poprzez spacery, kąpiel leśne, angażowanie rodzin z dziećmi do budowania więzi ludzi z lasem i definiowania zagrożeń związanych z wycinką lasu;
• rezerwat: rów melioracyjny na granicy z lasem prywatnym. Skarpa a w niej nora bobrów i resztki tamy;
• sprawdzenie Planu Ochrony rezerwatu, sprawdzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na granicy z rezerwatem;
• wnioskowanie o poszerzenie rezerwatu o okalające lasy – zbadanie sąsiadujących lasów i zgromadzenie danych o celach i przedmiotach ochrony rezerwatu – wyciągnięcie spójnych cech. Badania odszukać na google scholar;
• spontaniczne odnowienie się buczyny w rezerwacie;
• brak wody w lesie, sprawdzić rowy, propozycje zastawek – dla starych dębów i buków.

Lasy grupy Las Łagiewnicki

• dzięcioł czarny;
• planowana rębnia (oznaczone drzewa ekologiczne) w pobliżu drogi uczęszczanej przez mieszkańców;
• potrzeba udokumentować cały drzewostan przy pomocy Google Street, wniosek do nadleśnictwa o cel hodowlany i przygotowanie ekspertyzy;
• cięcia zaplanowane do samej granicy rezerwatu, ścieżka rozdziela las gospodarczy od rezerwatu, efekt krawędzi. Rezerwat jest bardzo mały, w związku z tym potrzebuje otuliny- argument: zmiany fitoklimatu;
• wycinka pod linią energetyczną – sprawdzenie dokumentacji: pozwolenia, derogacje wobec gatunków chronionych (gniazda, dziuple, porosty), linia energetyczna przebiega przez rezerwat, sprawdzić jej status i plan ochrony pod kątem możliwości cięć;
• presja na rezerwat – ścieżki, pomosty;
• wniosek do RDOŚ o zmianę zarządzenia powołującego plan ochrony rezerwatu lub zarządzenia powołującego rezerwat o nowe powiększone granice, ze względów merytorycznych: zmiana fitoklimatu w wyniku zaplanowanych odsłonięć granicy rezerwatu. Efekt krawędzi. Sprawdzić, co jest celem ochrony rezerwatu;
• drzewa powalone przez wiatr w rezerwacie w wyniku wcześniej wykonanej rębni do granicy rezerwatu;
• wichura w 2021 r. w lipcu powaliła drzewa. Sprawdzić czy wydzielenia przylegające do rezerwatu od południa: czy w nich wycięto lasy, czy powaliła je wichura. Zręby były około 4 lat temu ale trzeba się upewnić na 100 %, że przyczyniły się do uszkodzenia lasu w rezerwacie. Otulina jako zabezpieczenie rezerwatu przed silnymi wiatrami. Sprawdzić kierunki wiatrów w tej części Polski – dane z WIOŚ lub IMGW. Wybór do otuliny wydzieleń, które osłonią rezerwat przed silnym wiatrem. Pierwszy postulat: wszystkie wydzielenia wokół rezerwatu. Postulat do negocjacji- tylko wydzielenia, które ochronią rezerwat. Rozwinąć argument drzew żyjących w obok siebie i wpływu sąsiedztwa drzew na ich statykę.

Wykonawca: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny